Luty historycznie

*** LUTY ***

1 lutego 1950 r. dyrektorem Instytutu Przeciwgruźliczego została Janina Misiewicz (1883-1958), ówczesny dyrektor Szpitala Wolskiego w Warszawie, nazywana „ambasadorem polskiej ftyzjatrii”. Jej doświadczenie, wiedza i zdolności organizatorskie zapewniały nie tylko prawidłowy rozwój Instytutu, ale i zintensyfikowanie działań w walce z gruźlicą. Jeszcze w tym samym roku placówka została przeniesiona do budynku Szpitala Wolskiego, a od 1 stycznia 1951 r. Szpital został przekształcony w Instytut Gruźlicy. Pracownicy Instytutu już wówczas przywiązywali dużą uwagę do przywrócenia choremu na gruźlicę zdolności do wysiłku. Uważali wręcz, że jest to podstawowe zadanie ftyzjatrii. Zdawali sobie jednak sprawę, że umożliwienie chorym na gruźlicę płuc i inwalidom gruźlicy wykonywania pracy, pożytecznej społecznie i pożytecznej dla pracującego, bo wynagradzanej, nie było łatwe, gdyż dotyczyło wielu aspektów życia. Najważniejsze z nich było zagadnienia kliniczne, psychologiczne, epidemiologiczne, wreszcie organizacyjne i przemysłowe.

1 lutego 1951 r. w Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym „Caritas” w Świebodzinie rozpoczął pracę mgr wf Zenon Piszczyński (1922-1997) specjalizujący się w rehabilitacji. Ze swojej pracy uczynił posłannictwo przyczyniając się do powstania terminu „Świebodzińskiej Szkoły Rehabilitacji”. Pod terminem tym kryła się wypracowana metodologia prowadzenia rehabilitacji, którą jej twórcy przekazywali specjalizującym się w tej dziedzinie kolejnym rocznikom rehabilitantów na organizowanych w Zakładzie przez wiele lat specjalistycznych kursach. Był absolwentem Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Poznaniu, w zakresie wychowania fizycznego (1950). Jako pierwszy w Polsce wprowadził do ćwiczeń w rehabilitacji elementy sportu i rywalizacji, organizował obozy letnie dla pacjentów, obozy rehabilitacyjno-wypoczynkowe, zainicjował udział młodzieży ośrodka w spartakiadach dla dzieci i młodzieży po polio, współorganizował wycieczki i pikniki. Jego metody rehabilitacji znalazły uznanie w kręgach medycznych. Organizował wiele kursów szkoleniowych w zakresie rehabilitacji, a także konferencji i sympozjów dla lekarzy ortopedów i rehabilitantów z kraju i zagranicy.

2 lutego 1944 r. w Auschwitz zginęła dr Maria Werkenthin (ur. 1901 r.), lekarka zaangażowana w działalność konspiracyjną, od 1927 r. kierownik przychodni przeciwgruźliczej w Szpitalu Wolskim w Warszawie. Już przed wojną była uznanym ftyzjatrą-radiologiem, wykładowcą na kursach dla lekarzy ftyzjatrów, doceniającym znaczenie badań radiologicznych we wczesnym wykrywaniu gruźlicy. W czasie wojny, niejednokrotnie narażając życie, pomagała więźniom Pawiaka (m.in. dostarczała leki, zamieniała im zdjęcia radiologiczne z poważnymi zmianami w płucach, przewiozła do szpitala żołnierza AK, rannego w czasie odbicia więźniów pod Arsenałem). We wrześniu 1943 r. została aresztowana i wywieziona do obozu koncentracyjnego.

3 lutego 1925 r. w Warszawie zostało powołane Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa”. Odbyło się to na zebraniu w obecności około 300 przedstawicielek środowiska wojskowego, z udziałem marszałka Józefa Piłsudskiego. Postanowiono, że zasadniczym celem Stowarzyszenia będzie integracja żon i rodzin – inicjowanie i udzielanie w uzasadnionych przypadkach pomocy ekonomicznej rodzinom wojskowych oraz nawiązywanie i utrzymywanie łączności ideowej, towarzyskiej i kulturalnej środowiska.

3 lutego 1928 r. Janusz Zeyland zapoczątkował akcję szczepień noworodków w Poznaniu, po której Polski Komitet Szczepień Ochronnych Polskiego Towarzystwa Przeciwgruźliczego w dniu 17 marca tego samego roku podjął uchwałę o wprowadzeniu szczepień BCG w całym kraju. Był bliskim współpracownikiem, a także przyjacielem A. Calmette’a.

4 lutego 1965 r. w Lainz-Wiedniu zmarł Josef Kowarschik (ur. 1876 r.), jeden z najwybitniejszych twórców medycyny fizykalnej, pionier elektroterapii. Po uzyskaniu dyplomu doktora medycyny w Wiedniu (1901) rozpoczął pracę w Zakładzie Szwedzkiej Gimnastyki i Fizykalnego Lecznictwa w Marienbad, co miało duży wpływ na wybór przyszłej drogi naukowo-lekarskiej. Od 1904 r. praktykował w Lainz-Wiedniu, gdzie w 1908 r. stworzył Zakład Fizykalnego Lecznictwa, którego został kierownikiem w 1913 r. Był to pierwszy samodzielny oddział fizykalnego lecznictwa. Od 1916 r. organizował jako pierwszy w Europie doraźne kursy, które stały się podstawą do stworzenia szkoły dla laborantek fizykalnego lecznictwa. Rozpowszechnił leczenie diatermią, które stosował od 1910 r. W 1913 r. opublikował monografię pt. Die Diathermie, w której zawarł wyniki wieloletnich badań i doświadczeń. Był to wówczas podstawowy podręcznik metodyczny wykonywania zabiegów diatermicznych. Sukces publikacji (7 wydań) przyczynił się do szerszego zainteresowania się przez J. Kowarschika lecznictwem fizykalnym. W 1927 r. opracował model tzw. „zimnej” lampy kwarcowej (niskociśnieniowej), od lat 30. XX w. zajmował się leczeniem krótkimi falami, interesował się zagadnieniami balneoterapii, zwłaszcza tworzywami peloidowymi. W 1941 r. otrzymał tytuł honorowego profesora i jako pierwszy w historii wiedeńskiego uniwersytetu otrzymał zlecenie prowadzenia wykładów i ćwiczeń z zakresu lecznictwa fizykalnego. Był autorem 130 prac, 5 podręczników, wielu rozdziałów w pracach pod redakcją. W 1929 r. w Polsce ukazała się przetłumaczona przez E. Zboromirskiego, dyrektora Zakładu Przyrodo-Leczniczego w Kaliszu, monografia Die Diathermie. W okresie międzywojennym praktykowali u Profesora polscy lekarze przyrodolecznicy, m.in. Józef Jankowiak (1904-1984), Zbigniew Oszast (1903-1967) i inni. W tym czasie elektroterapia szeroko stosowana była zwłaszcza w polskim zdrojownictwie, choć początkowo brakowało urządzeń, stąd sprowadzano je z zagranicy.

4 lutego 1979 r. w Warszawie zmarła Wiwa Jaroszewicz (ur. 1905 r.) lekarz ftyzjatra, profesor medycyny. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1930 r.). W latach 1930-1934 była asystentką prof. Kazimierza Dąbrowskiego w Szpitalu Wolskim. W latach 1934 -1937 pracowała w Szpitalu Zakaźnym na Oddziale Gruźlicy Dzieci kierowanym przez dr M. Gantza. W 1939 r. wróciła do Szpitala Wolskiego. W czasie wojny brała udział w tajnym nauczaniu studentów medycyny. Była świadkiem masakry w Szpitalu Wolskim w dniu 4 sierpnia 1944 r. Sama uniknęła egzekucji. Wyszła z Warszawy wraz z ludnością cywilną.  Od 1945 r. była kierownikiem oddziału gruźlicy w Szpitalu Wolskim. W 1948 r. została aresztowana przez służbę bezpieczeństwa. Przez ponad rok była przetrzymywana w więzieniu przy ul. Rakowieckiej. w latach 1950–1955 i 1958–1959 sekretarzem, a następnie do 1962 r. dyrektorem Instytutu Gruźlicy, kierownikiem Kliniki Gruźlicy i Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy oraz Kliniki Chorób Płuc AM w Warszawie. Autorka i współautorka wielu podręczników z zakresu ftyzjatrii i chorób płuc. Była zwolenniczką stosowania leczniczej gimnastyki oddechowej w gruźlicy płuc, którą nazywała kineziterapią. Uważała, że rolą ćwiczeń oddechowych jest ogólne usprawnienie mechanizmu oddychania, wybiórcze usprawnienie elementów mechaniki, które są w stanach patologicznych niesprawne oraz nauczenie chorych z zaburzeniami oskrzelowymi i przed operacją prawidłowego kaszlu oraz usuwania wydzieliny z oskrzeli.

5 lutego 1919 r. podczas posiedzenia Sekcji Medycznej Międzyuniwersyteckiej Komisji Stabilizacyjnej w Krakowie zaakceptowano projekt obsady katedr Wszechnicy Poznańskiej (późniejszego Uniwersytetu Poznańskiego), w tym dr. hab. Eugeniusza Piaseckiego (1872-1947) na stanowisko docenta i kierownika Katedry Wychowania Fizycznego, która ostatecznie nosiła nazwę Katedra Higieny Szkolnej i Teorii Wychowania Fizycznego.

5 lutego 1929 r. rozpoczęły się międzynarodowe zawody narciarskie w Zakopanem zorganizowane z inicjatywy Komisji Lekarskiej Rady Naukowej WF. W trakcie ich trwania do 10 lutego przeprowadzono na szeroką skalę badania lekarskie zawodników. Zawody te były jedną z największych imprez sportowych, a nawet ogólnopaństwowych, okresu międzywojennego. Wzbudziły powszechne zainteresowanie i ogólne zaciekawienie Polską, Zakopanem, a przede wszystkim sportem. W porozumieniu z Towarzystwem Lekarskim w Zakopanem utworzono Komisję Lekarską Zawodów, w składzie której znaleźli się czołowi przedstawiciele rodzącej się wówczas medycyny sportowej, m.in. E. Lewicka, W. Mydlarski, W. Missiuro, Z. Domosławska-Zabawska, G. Szulc, J. Mazurek, W. Dy­bowski. Badania wytrenowanych czołowych narciarzy świata miały na celu zgromadzenie materiału w zakresie wytrzymałości zdrowego ustroju oraz jego odczynów na określone długotrwałe wysiłki. Do pomiarów została użyta precyzyjna aparatura oraz ścisłe metody porównawcze. Badania, ujęte w programie zawodów, przeprowadzano przed i bezpośrednio po zawodach, by uchwycić i zarejestrować w ustroju zmiany, a ważność tych zmian oraz szybkość ich znikania, stanowiły o ko­lejności pracy. Zakopiańskie badania były bardzo wszechstronne, a w komunikacie z badań zwrócono uwagę na możliwość zestawienia i porównania wyników czysto lekarsko-naukowych ze sportowymi i ocenę kondycji zawodników w kilku miejscach trasy, co zaowocować miało lepszym niż do tej pory wglądem w przebieg wysiłki i zmęczenia sportowców.

6 lutego 1933 r. w CIWF w Warszawie rozpoczął się dwutygodniowy kurs (trwał do 18 lutego) celem przygotowania lekarzy do współpracy w dziedzinie wychowania fizycznego w szkolnictwie, oddziałach wojskowych, poradniach sportowo-lekarskich i stowarzyszeniach sportowych. Doc. E. Reicher referowała temat Wpływ ćwiczeń na narządy i funkcje; Znaczenie lecznicze ćwiczeń cielesnych; Przeciwwskazania do ćwiczeń ruchowych; Metodyka badań sportowo-lekarskich, doc. A. Wojciechowski Właściwości i błędy postawy i budowy oraz Stawy a sport – wskazania i przeciwwskazania ze strony stawów, ochrona stawów słabych lub uszkodzonych. Uraz przedłużony. Byli też inni wykładowcy. Przedstawiono również praktyczne zasady metodyki gimnastyki. Ogółem program kursu obejmował 90 godzin wykładów i zajęć praktycznych, przy czym szczególny nacisk skierowany był na pracę praktyczną lekarzy w poradniach sportowych.

6 lutego 1969 r. prof. Wiktor Dega odebrał w Poznaniu Order Uśmiechu i tym samym został pierwszym w historii Kawalerem Orderu Uśmiechu. Odznaczenie to przyznawane jest przez dzieci od 1968 r. Symbol uśmiechniętego słoneczka zaprojektowała 9-letnia wówczas Ewa Chrobak z Głuchołaz (woj. opolskie), która wygrała ogólnopolski konkurs spośród ponad 44 tys. uczestników. Głuchołazy od 2018 r. posiadają tytuł Miasto Orderu Uśmiechu przyznane przez Międzynarodową Kapitułę Orderu Uśmiechu.

6 lutego 2024 r. zmarł Profesor Jerzy Kiwerski, zasłużona postać polskiej ortopedii i rehabilitacji, autor wielu podręczników, w latach 2002-2008 konsultant krajowy w dziedzinie rehabilitacji, wcześniej (1982-2002) mazowiecki konsultant wojewódzki w dziedzinie rehabilitacji medycznej. Od 1965 r. pracował w Stołecznym Centrum Rehabilitacji w Konstancinie, gdzie w latach 1973-1999 pełnił funkcję ordynatora oddziału urazów kręgosłupa a, w latach 1982-2008 kierownika Katedry i Kliniki Rehabilitacji AM w Warszawie. W latach 1992-1998 pełnił funkcję dyrektora naczelnego Centrum Rehabilitacji w Konstancinie. Był Rektorem Wyższej Szkoły Rehabilitacji w Warszawie. Honorowym Przewodniczącym Komitetu Rehabilitacji i Adaptacji Społecznej PAN (ob. Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej), w którym przez wiele lat pełnił funkcję wiceprzewodniczącego i przewodniczącego Prezydium.

8 lutego 1941 r. w Zakopanem zmarł Antoni Kuczewski (ur. 1870 r.), lekarz, działacz społeczny, publicysta. Zaangażowany w walkę z gruźlicą oraz tworzenie struktur lecznictwa przeciwgruźliczego w Polsce. Zwolennik leczenia gruźlicy metodą klimatyczno-sanatoryjną, zalecał w trakcie kuracji umiarkowaną aktywność fizyczną, głównie w postaci spacerów. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej wprowadził do leczenia gruźlicy płuc zajęcia praktyczne w ogrodzie, stając się tym samym jednym z prekursorów rehabilitacji chorych w Polsce. W trakcie obrad I Ogólnopolskiego Zjazdu Przeciwgruźliczego w 1925 r. przekonywał, że chory na gruźlicę powinien dochodzić do zdrowia w ojczystym klimacie.

9 lutego 1930 r. obchodzono uroczyście jubileusz 10-lecia zorganizowanego sportu polskiego. Podczas uroczystości, prezes Związku Polskich Związków Sportowych pułk. dypl. J. Ulrych powiedział: „Oddając cześć ty, którzy za zaborów, i tym, którzy budowali sport Polski Niepodległej pragniemy, by w naszej wielkiej republice sportowej panował duch przyjaźni i zgody. Pragniemy, by z terenów sportowych wychodziło młode pokolenie ludzi pracy, ludzi czynu, ludzi dzielnych. Pamiętajmy słowa Pana Marszałka Piłsudskiego – Zwyciężają odważni, giną tchórze”.

9 lutego 1973 r. Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego w Poznaniu została przekształcona w Akademię Wychowania Fizycznego. W ten sposób AWF w Poznaniu stała się, wśród sześciu uczelni sportowych, pierwszą w Polsce dwuwydziałową wyższą szkołą wychowania fizycznego.

9 lutego 1989 r. w Gdańsku zmarła Jadwiga Titz-Kosko (ur. 1902 r.), lekarka, w okresie międzywojennym organizatorka kursów gimnastyki korekcyjnej w Warszawie oraz lecznictwa reumatologicznego po wojnie. Była absolwentką Wydziału Lekarskiego UW (1926), w latach 1927-1939 pracowała jako asystent w II Klinice Chorób Wewnętrznych UW, kierowanej przez prof. W. Orłowskiego. W czasie drugiej wojny światowej pracowała w warszawskich szpitalach. Po 1945 r. organizowała lecznictwo i rehabilitację w zakresie reumatologii oraz terapii uzdrowiskowej na Wybrzeżu. Współorganizowała m.in. Szpital Reumatologiczny w Sopocie, połączony z Zakładem Balneologicznym, uznawanym w pierwszych latach po wojnie za jeden z najbardziej nowoczesnych zakładów przyrodoleczniczych w Polsce, w którym wykonywano kąpiele z wody morskiej, zabiegi borowinowe, natryski. Drugą placówką było sanatorium rehabilitacyjne dla dzieci po chorobie reumatycznej w Cetniewie. Przyczyniła się także do wybudowania w 1973 r. domu spółdzielczego „Za Falochronem” w Gdyni, przeznaczonego dla 250 niepełnosprawnych i inwalidów ze schorzeniami reumatologicznymi, którzy mieli na miejscu zapewnioną opiekę zdrowotną, zabiegi z fizykoterapii i rehabilitacji. Była autorką pierwszego w Polsce podręcznika akademickiego pt. Podstawy reumatologii (1955).

10 lutego 1923 r. w Monachium zmarł Wilhelm C. Roentgen (ur. 1845 r.), niemiecki fizyk, laureat pierwszej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1901 r. za odkrycie promieni (1895 r.) nazwanych jego nazwiskiem. Ukończył Uniwersytet w Zurichu i otrzymał tytuł doktora (1869 r.).  Do 1874 r. wykładał w Uniwersytecie w Strasburgu. W 1875 r. został profesorem Akademii Rolniczej w Hohenheim, w 1888 r. profesorem katedry fizyki Uniwersytetu Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu. W 1900 r. objął katedrę w Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. Gdy odkrył nowy typ promieni, które nazwał promieniami X, okazało się, że są ono bardzo przenikliwe, przenikają przez ciała nieprzezroczyste, zaciemniają kliszę fotograficzną, nie odchylają się w polu magnetycznym. W dniu 22 grudnia 1895 r. naświetlił rękę swojej żony; po 15 minutach ekspozycji uzyskał rentgenogram. Już 28 grudnia doniósł o swym odkryciu Towarzystwu Fizyczno-Lekarskiemu, przekazując pracę pt. Über eine neue Art von Strahlen. W styczniu 1896 r., podczas posiedzenia naukowego Towarzystwa, na którym zreferował wyniki swoich badań, prześwietlono rękę jednego z uczestniczących w nim anatomów. W kolejnych latach Röntgen prowadził dalsze badania natury odkrytego promieniowania. Zbadał wiele jego właściwości, jak np. zdolność jonizacji gazów, zależność przenikliwości od długości fali, dyfrakcję na szczelinach, na których uzyskiwano ugięcie fal świetlnych — nie udało mu się uzyskać obrazu dyfrakcyjnego promieniowania X. Sformułował także prawa pochłaniania promieni X przez substancje oraz wskazał sposób wykorzystania tych promieni w medycynie. Odkrycie Röntgena natychmiast zastosowano w praktyce lekarskiej do celów diagnostycznych. Pieniądze otrzymane w ramach Nagrody Nobla przeznaczył na Uniwersytet w Würzburgu.

10 lutego 1926 r. na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych, Rada Ministrów przyjęła uchwałę zapowiadającą wprowadzenie powszechnego obowiązku wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Nie udało się jednak uchwalić ustawy, gdyż wydarzenia majowe ponownie odroczyły wprowadzanie tych przepisów. Podobnie było w następnych latach aż do 1939 r. Nie znaczy to, że nie próbowano uregulować prawnie tych zagadnień aktami niższego rzędu.

10 lutego 1937 r. w Worochcie rozpoczął się pierwszy Zjazd Polskich Lekarzy Sportowych (trwał do 16 lutego), który zorganizowano pod patronatem gen. dr. S. Roupperta, ówczesnego szefa Departamentu Służby Zdrowia Ministerstwa Spraw Wojskowych, wiceprzewodniczącego Rady Naukowej WF i przewodniczącego Komisji Lekarskiej, członka Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Podczas Zjazdu utworzono Stowarzyszenie Lekarzy Sportowych (SLS). Jego pierwszym przewodniczącym został doc. dr G. Szulc, dyrektor Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. Funkcję wiceprzewodniczącego pełnił doc. dr W. Fuchs-Dybowski, a funkcję sekretarza powierzono dr. Romanowi Rettingerowi (rok później funkcję przejął dr Juliusz Majkowski).

10 lutego 1948 r. Aleksander Hulek (1916-1993), pedagog specjalny i zwolennik włączania inwalidów w różne dziedziny życia społecznego i zawodowego rozpoczął pracę w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej w charakterze st. radcy ds. rehabilitacji zawodowej, a następnie dyrektora Departamentu Rehabilitacji. Moment ten stał się początkiem jego działalności na rzecz praktycznych rozwiązań i teoretycznych założeń rehabilitacji inwalidów, a później osób niepełnosprawnych. Uważał, że ideą przewodnią rehabilitacji powinno być włączenie inwalidów w codzienne życie, by dzieci kalekie i młodzież uczęszczali do zwykłych szkół, a dorośli inwalidzi byli zatrudniani w zwykłych zakładach pracy. Wskazywał, by nie skupiać się u inwalidy na tym co naruszone, niekorzystne i zaburzone, a dostrzegać to, co jest zdrowe i wspólne z osobami sprawnymi. W latach 1961-1967 był kierownikiem Wydziału Rehabilitacji Inwalidów w Biurze Spraw Socjalnych ONZ w Nowym Jorku i propagator zasad polskiej koncepcji rehabilitacji na całym świecie. Jego pracę na rzecz społeczności międzynarodowej trafnie ocenił Henry Kessler w liście z dnia 24 maja 1967 r. pisząc m.in.: „Tobie można zawdzięczać rozszerzenie granic rehabilitacji na całym świecie. Twoja pięcioletnia działalność w Narodach Zjednoczonych sprawiła więcej niż my wszyscy zdziałaliśmy w ciągu ostatnich 50 lat”.

10 lutego 2016 r. w Bielsko-Biała zmarł prof. Janusz Nowotny (ur. 1940 r.), lekarz i fizjoterapeuta, rektor AWF w Katowicach. Był absolwentem Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Krakowie (1963) oraz Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach (1968). Lekarz – specjalista rehabilitacji medycznej (1975), fizjoterapeuta – specjalista rehabilitacji ruchowej (1986). Od 1975 r. doktor nauk medycznych, od 1989 r. doktor habilitowany nauk o kulturze fizycznej w zakresie rehabilitacji, od 1995 r. profesor zwyczajny nauk o kulturze fizycznej. W latach 1978-2001 pełnił funkcję kierownika Katedry i Zakładu Rehabilitacji AWF w Katowicach. Był prorektorem (1990-1993), dziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego (1993-1996) oraz rektorem (1996-1999) AWF w Katowicach. W latach 2001-2010 pełnił funkcję kierownika Katedry i Zakładu Fizjoterapii Śląskiej Akademii Medycznej (obecnie Śląski Uniwersytet Medyczny) w Katowicach. Od 2005 r. był kierownikiem Zakładu Fizjoterapii Wyższej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej. Autor i współautor ponad 300 publikacji, w tym wielu podręczników akademickich z zakresu fizjoterapii oraz licznych prac poglądowych z tego zakresu. Był członkiem komitetów naukowych siedmiu wydawnictw („Postępy Rehabilitacji”, „Fizjoterapia”, „Fizjoterapia Polska”, „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja”, „Rehabilitacja Medyczna Neurologia Dziecięca”, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków”, „Polish Journal of Rehabilitation Research”). W latach 60. wiceprzewodniczący Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji TWK, członek założyciel PTReh., w latach 90. wiceprzewodniczący ZG PTF. Członek Komitetu Rehabilitacji i Adaptacji Społecznej Wydziału VI Polskiej Akademii Nauk (w kadencji 1993-1995 oraz 2008-2010), w latach 80. członek Rady d/s Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych działającej przy Wojewodzie Katowickim. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie fizjoterapii dla województwa śląskiego w latach 2003-2010.

 

Zob. więcej: http://sekcjahistoryczna.fizjoterapia.org.pl/nowotny-janusz/

12 lutego 1938 r. odbyło się szóste plenarne posiedzenie Rady Naukowej WF. Posiedzenie otworzył i osobiście mu przewodniczył marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz (1886-1941), który na wstępie wygłosił znamienne przemówienie na temat roli wychowania fizycznego w życiu człowieka. Gen. dr S. Rouppert w interesującym referacie uwypuklił ówczesne mankamenty wychowania fizycznego w kraju, stając się jednocześnie gorącym rzecznikiem obrony praw moralnych i materialnych nauczycieli w. f. W konkluzji wniósł m.in. o rozszerzenie zakresu w. f. w szkołach średnich i liceach kosztem innych przedmiotów, o zrównanie w prawach nauczycieli w. f. z pozostałymi, ustalenie dla nauczycieli w. f. 25 lat pracy i nabycia praw do emerytury. Postulował także o odrzucenie obowiązku prowadzenia dodatkowego przedmiotu, przekształcenie CIWF w Akademię Wychowania Fizycznego, a doraźnie przyznanie mu prawa nadawania magisteriów.

12 lutego 1954 r. polska czteroosobowa delegacja w składzie: dr Janina Tomaszewska (Klinika Ortopedyczna w Poznaniu), dr Józef Slatnik (Zakład Leczniczo-Wychowawczy w Radziszowie), piel. Krystyna Pisarska (Zakład Leczniczo-Wychowawczy w Busku), piel. Irena Machowska (Zakład Leczniczo-Szkoleniowy w Goczałkowicach) wyjechała na 6-tygodniowy staż do Czechosłowacji. Celem wyjazdu było zaznajomienie się z zasadami leczenia oraz rehabilitacji chorych przebywających na oddziałach zakaźnych oraz rehabilitacyjnych z chorobą Heinego-Medina. Polacy odbyli staż w Pradze, Korcu oraz Janskich Łaźniach. Zapoznali się m.in. z metodą rehabilitacji wg Kenny, metodą kocowania, zaopatrzeniem ortopedycznym i innymi sposobami rehabilitacji.

13 lutego 1929 r. Aleksander Fleming po raz pierwszy przedstawił wyniki swoich badań dotyczących odkrycia penicyliny. Miało to miejsce w Medical Research Club, gdzie wygłosił referat na wspomniany temat. Audytorium przyjęło doniesienia z dużym dystansem i rezerwą, o czym świadczył brak pytań do prelegenta po przedstawieniu wyników badań. Nie zniechęciło to jednak Fleminga do kontynuacji badań, gdyż zdawał sobie sprawę jak wielkie znaczenie w przyszłości będzie miała penicylina. Po latach zwykł mawiać: „To natura wyprodukowała penicylinę, ja ją tylko odkryłem”. Odkrycie penicyliny zapoczątkowało nową epokę w lecznictwie, rozpoczęło intensywne poszukiwania innych antybiotyków, skutecznych w leczeniu wielu chorób zakaźnych. Lek nie trafił od razu do sprzedaży, ponieważ Fleming nie dostał pieniędzy na dalsze badania i musiał zawiesić swoją pracę. Dopiero kilkanaście lat później, po przeprowadzce do Nowego Jorku, z pomocą dwóch innych naukowców – Hoarda Floreya i Ernsta Chaina – wyizolował czynną substancję penicyliny. Z to odkrycie wszyscy otrzymali w 1945 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny.

13 lutego 1946 r. odbyło się pierwsze po wojnie posiedzenie naukowe Towarzystwa Badań Naukowych nad Gruźlicą, którego prezesem została Janina Misiewicz. Ze względu na trudne warunki pracy naukowo-badawczej w zniszczonym przez wojnę kraju, istniały trudności nawiązania kontaktu z polskimi ftyzjatrami, których było wówczas ok. 50. Jak trudno było wznowić ich działalność, niech świadczy fakt, że spośród członków Towarzystwa Badań Naukowych nad Gruźlicą w czasie wojny zmarło z różnych przyczyn ponad 80 specjalistów-ftyzjatrów, tj. 20% ogólnej ich liczby. W 1951 r. organizacja zmieniła dotychczasowy statut i przyjęła nazwę Polskie Towarzystwo Ftyzjatryczne, a od 1959 r. Polskie Towarzystwo Ftyzjopneumonologiczne.

15 lutego 1927 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Rady  Naukowej WF. W jej skład wchodzili z urzędu przedstawiciele Ministerstwa Spraw Wojskowych, Ministerstwa WR i OP, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz członkowie Rady z nominacji – pracownicy naukowi z zakresu kultury fizycznej, wojskowi, lekarze, przedstawiciele oświaty. Podczas inauguracyjnego przemówienia przewodniczący J. Piłsudski wskazał na aktualny stan badań w zakresie kultury fizycznej. Z kolei Władysław Osmolski (1883–1935), projektodawca i twórca CIWF w Warszawie, w referacie pt. Kształcenie kierowników wychowania fizycznego oraz powstanie i organizacja Państwowego Instytutu Wychowania Fizycznego uzasadnił potrzebę powołania szkoły wyższej wychowania fizycznego. Rolą Rady było m.in. uzgadnianie czynników współdziałających w pracy nad wychowaniem fizycznym, nadawanie kierunku tej pracy, wydawanie opinii w kwestiach zarówno merytorycznych, jak i organizacyjnych w tej dziedzinie.

15 lutego 1927 r. podczas pierwszego posiedzenia Rady Naukowej WF Eugenia Lewicka została członkiem Komisji dla spraw zorganizowania opieki lekarskiej nad wychowaniem fizycznym. Od 1929 r. była stałym członkiem Komisji Lekarskiej, która miała za zadanie zorganizowanie opieki lekarskiej nad sportem i wychowaniem fizycznym, zainteresowanie świata lekarskiego i dokształcenie lekarzy w tej specjalności, podniesienie poziomu naukowego w zakresie prac doświadczanych dotyczących wpływu ruchu i wysiłku na ustrój ludzki. Komisja opracowała projekt poradni sportowo-lekarskiej, jako niezbędnej składowej części większych ośrodków wychowania fizycznego, łącznie z wyposażeniem tych przychodni w przyrządy lekarskie. W trakcie posiedzenia Rady Naukowej WF w kwietniu 1928 r. członkowie Komisji zostali upoważnieni do reprezentowania Polski w Międzynarodowym Związku Lekarzy oraz podczas I Kongresu Międzynarodowej Federacji Medycyny Sportowej Lekarskiego w trakcie Igrzysk Olimpijskich w Amsterdamie (1928 r.). Podczas obrad Kongresu dr W. Dybowski przedstawił referat pt. Ujednostajnienie badania lekarskiego dla celów wychowania fizycznego i sportu, a w materiałach zjazdowych tego kongresu zamieszczono także opracowanie W. Missiuro dotyczące kontroli lekarskiej treningu sportowego.

15 lutego 1929 r. utworzono Polski Komitet Walki z Gośćcem, przemianowany w 1930 r. na Polskie Towarzystwo Zwalczania Reumatyzmu (PTZR). W skład prezydium Zarządu Głównego w  wszedł: prof. Witold Orłowski – przewodniczący, dr Henryk Kłuszyński – zastępca, dr Jerzy Babecki – skarbnik, dr Brunon Nowakowski – sekretarz oraz członkowie ZG: prof. Stanisław Januszkiewicz, dr Franciszek Raszeja, doc. Antoni Sabatowski. W literaturze przedmiotu można znaleźć różne informacje na temat pierwotnej nazwy, a następnie zmiany nazwy organizacji w 1930 r. Jedne publikacje podają, że Polski Komitet Walki z Gośćcem przekształcił się w Polskie Towarzystwo do Walki z Gośćcem, inne, że Polski Komitet Zwalczania Reumatyzmu przekształcił się w Polskie Towarzystwo Zwalczania Gośćca. Jest też informacja, że Polski Komitet do Walki z Gośćcem, przekształcony został w Polskie Towarzystwo do Zwalczania Reumatyzmu. Program działania Towarzystwa przewidywał podjęcie prac nad badaniem zachorowalności na reumatyzm w naszym kraju, opracowanie planu rozwoju placówek reumatologicznych, instytutów naukowo-badawczych oraz szkolenie kadr lekarskich i pomocniczych, ze szczególnym uwzględnieniem fizjoterapii.

15-16 lutego 1928 r. Polacy po raz pierwszy wzięli udział w Międzynarodowym Kongresie poświęconym sprawom sportu i wychowania fizycznego, który zorganizowano w czasie trwania II Zimowych Igrzysk Olimpijskich w St. Moritz. Uczestniczyli w nim przedstawiciele 14 krajów, a Polskę reprezentował dr W. Dybowski jako delegat Państwowego Urzędu WF i Przysposobienia Obronnego oraz dr J. Mazurek – lekarz reprezentacji olimpijskiej. Kongres postanowił utworzyć Międzynarodowy Związek Lekarski dla Wychowania Fizycznego i Sportu oraz podjął decyzję w sprawie nawiązania współpracy z narodowymi komitetami olimpijskimi, organizacjami robotniczymi, gimnastycznymi i sportowymi, towarzystwami pedagogicznymi, psychologicznymi, socjologicznymi, a także Komisją Higieny Ligi Narodów.

16 lutego 1995 r. w Poznaniu zmarł prof. Wiktor Dega (ur. 1896 r.), twórca polskiej rehabilitacji, koncepcji postępowania medycznego, w którym zakładano, że w klinice (ośrodku) chory powinien uzyskać wyleczenie fizyczne, równowagę psychiczną oraz mieć zapewnione zaspokojenie potrzeb socjalnych. Uważał, że rehabilitacja jest procesem prowadzenia człowieka, który ma naruszoną sprawność fizyczną lub umysłową na skutek wypadku, choroby lub wady wrodzonej, poprzez leczenie, przystosowanie psychologiczne, zawodowe i socjalne do uzyskania niezależności od innych osób w pełnieniu codziennych czynności życiowych oraz do uzyskania zdolności do pracy w warunkach dostosowanych do niepełnosprawności. Rehabilitację traktował jako proces wyrabiania lub przywracania sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej człowiekowi, który tego potrzebował dla uzyskania możliwości włączenia się w życie i w pracę. Polegała na wprowadzeniu postępowania usprawniającego do leczenia podstawowego, dzięki czemu w 1969 r. uznano rehabilitację leczniczą za integralną i nieodzowną część postępowania leczniczego, uwzględniając jej leczniczy i profilaktyczny charakter. Dzięki Profesorowi przyjęto jednolitą koncepcję rozwoju rehabilitacji leczniczej w czterech podstawowych kierunkach: w schorzeniach pulmonologicznych i gruźlicy płuc, narządzie ruchu, chorobach układu krążenia oraz chorobach psychicznych. Przekonywał, że aby postępowanie rehabilitacyjne było skuteczne powinno być: wcześnie rozpoczęte, powszechne, ciągłymoddziaływaniem i kompleksowe.

17 lutego 1863 r. grupa obywateli Genewy powołała organizację humanitarną pn. Międzynarodowy Komitet Pomocy Rannym, dzisiejszy Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża. Powstała z inicjatywy  Henriego Dunanta (1828-1910), szwajcarskiego filantropa i finansisty, laureata pierwszej Pokojowej Nagrody Nobla (wraz z Francuzem F. Passy, 1901). Impulsem stało się wydarzenie z 24 czerwca 1859 r., gdy H. Dunant przejeżdżał koło włoskiego miasteczka Solferino, gdzie miała miejsce najkrwawsza w ówczesnej Europie – bitwa pod Solferino (obok Waterloo), stoczona między armią austriacką a sprzymierzonymi siłami francusko-włoskimi. Obok ciał zabitych (ok. 40 tys.), których nikt nie zbierał z pola walki, umierało w cierpieniu tysiące rannych żołnierzy. Niewielkie i źle zorganizowane wojskowe służby medyczne były bezradne wobec ogromu nieszczęścia. Po dwóch latach starań Dunant opublikował książkę pt. Wspomnienie Solferino, w której zaapelował do społeczeństw Europy o powołanie we wszystkich krajach stowarzyszeń pomocy, których przeszkoleni wolontariusze mogliby nieść ratunek rannym na polu walki oraz zaproponował zapewnienie im bezpieczeństwa przy pomocy wyróżniającego znaku, powszechnie uznawanego przez wszystkie strony konfliktu i dającego status pełnej neutralności. Obecną nazwę Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża ustalono w 1875 r. po przyjęciu jako znaku rozpoznawczego dla sanitariuszy i szpitali polowych odwrotnych barw flagi Szwajcarii (biały krzyż na czerwonym tle). Organizacja stanowi centrum informacji o jeńcach, osobach internowanych i zaginionych. Interweniuje również w tych sprawach u właściwych władz, zajmuje się poszukiwaniem zaginionych oraz wymianą jeńców podczas wojny. Podstawową misją jest zapobieganie i łagodzenie cierpienia ludzkiego oraz ochrona ludzkiej godności, bez jakiejkolwiek dyskryminacji dotyczącej narodowości, rasy, płci, przekonań religijnych lub politycznych.

18 lutego 1927 r. funkcję dyrektora Państwowego Urzędu WF i PW objął ppłk. dypl. Juliusz Ulrych (1888-1959), polityk, członek Polskiej Organizacji Wojskowej. Od marca 1929 r. dowodził 36 pułkiem piechoty Legii Akademickiej w Warszawie. W styczniu 1931 r. objął stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Głównego WP. W latach 1935–1939 był ministrem komunikacji, a następnie zastępcą szefa Administracji Armii. Jeden z promotorów utworzenia AWF w Warszawie.

19 lutego 1903 r. urodził się Aleksander Nauman, lekarz ftyzjatra, pionier rehabilitacji chorych z gruźlicą płuc. Ukończył Wydział Lekarski Uniwersytetu w Charkowie i Uniwersytetu Warszawskiego (1930). W tym samym roku uzyskał stopień doktora nauk medycznych. W latach 1931-1939 pracował jako st. asystent Oddziału Wewnętrznego Szpitala Św. Ducha w Warszawie. W okresie międzywojennym był inicjatorem i organizatorem centrów ambulatoryjnych dla młodzieży akademickiej, współtwórcą akademickiej opieki zdrowotnej w Warszawie, Lwowie, Krakowie, Wilnie, Poznaniu. Ordynator Poradni Przeciwgruźliczej w Warszawie. Brał udział w wojnie 1939 r. Komendant głównego punktu opatrunkowego jednej z dywizji w Armii „Polesie”. Od 1939 do 1945 r. w niewoli. W latach 1941-1945 pracował w szpitalu jenieckim dla polskich i radzieckich żołnierzy chorych na płuca w Sandbostel, w latach 1945-1946 był komendantem i dyrektorem szpitala dla chorych na płuca w Glückstadt. W 1946 r. trafił do Otwocka, gdzie rozpoczął wprowadzać w życie elementy stworzonej przez siebie i  uznanej  w świecie szkoły  rehabilitacji, w której jednym z elementów było szkolenie zawodowe ozdrowieńców po przebytej  gruźlicy. Był twórcą Sanatorium Rehabilitacyjnego im. H. Sawickiej w Otwocku, pierwszej tego typu placówki w Polsce. W  swojej  pracy  lekarskiej  dużą  wagę  przywiązywał do ogólnego  usprawnienia  chorych. Od 1959 r. docent, od 1968 r. profesor nadzwyczajny. W latach 1964-1974 był kierownikiem Katedry Rehabilitacji AWF w Warszawie. Zmarł w 1989 r.

19 lutego 1955 r. zmarł w Londynie Edgar Ferdinand Cyriax (ur. 1874 r.), angielsko-szwedzki lekarz ortopeda i fizjoterapeuta. Był absolwentem Uniwersytecie w Edynburgu (1901 r.). Ukończył też Kungliga Gymnastika Central Institut w Sztokholmie. Zajmował się gimnastyką leczniczą oraz terapią manualną. Wraz z Jamesem Mennellem (1880-1957) założył North American Academy of Manipulative Medicine. W 1919 r. dokonał pierwszego pisemnego opisu zespołu ślizgających się żeber, który nazwał „zespołem Cyriaxa”. 

20 lutego 1948 r. w Zakopanem po raz pierwszy w powojennej Polsce wykonano wycięcie płata płucnego w przypadku gruźlicy. Operację przeprowadził Wit M. Rzepecki (1909–1989). Był zwolennikiem leczenia zapadowo-odprężającego i chirurgicznego gruźlicy, które według niego było kontynuacją starej myśli lekarskiej – spoczynku i unieruchomienia chorych płuc w przebiegu leczenia sanatoryjnego. Twierdził, że „Podstawą leczenia sanatoryjnego jest leżenie i stopniowanie wysiłku fizycznego, a spokój w znaczeniu psychicznym i spoczynek w znaczeniu fizycznym są nicią przewodnią tego leczenia. Do dziś dnia istnieją sanatoria, w których oprócz leżenia lub werandowania stosuje się obłożenie workami z piaskiem chorej strony klatki piersiowej. Ten sam czynnik spoczynku i unieruchomienia, lecz w znaczeniu wybiórczym, jest podstawą leczenia zapadowo-odprężającego i chirurgicznego, w którym staramy się unieruchomić chorą część płuca”. Wydarzenie to zapoczątkowało rozwój polskiej torakoplastyki.

21 lutego 1949 r. dyrektorem Zakładu Leczniczo-Wychowawczego „Caritas” w Świebodzinie został Mirosław Leśkiewicz (1910-1963), lekarz poruszający się na wózku, który rozpowszechnił w kraju ideę opieki nad dzieckiem kalekim. Jako pierwszy lekarz-rehabilitant w Polsce i jeden z pierwszych na świecie dbał nie tylko o fizyczną, ale też i psychiczną formę „dziecka kalekiego”. Stosował pracę fizyczną, olimpiady i obozy sportowe. Podkreślał, że celem ośrodka jest przygotowanie dzieci do samodzielnego, pełnowartościowego bytu w otoczeniu, jakim jest rodzina, szkoła, środowisko. W wywiadach prasowych zaznaczał, że w stosunku do osób niepełnosprawnych nie należy używać określenia „kalectwo”, lecz słowo „znamię”. Od pierwszych dni swojej pracy w Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym dla Dzieci Kalekich w Świebodzinie postawił na sport jako podstawowy czynnik prowadzący do maksymalnego usprawniania inwalidów, w większości dzieci i młodzieży z amputacjami.

22 lutego 1917 r. w Wiedniu zmarł Wilhelm Winternitz (ur. 1834 r.), lekarz neurolog i hydropata, określany „ojcem naukowej hydroterapii”. Od 1881 r. był kierownikiem pierwszej na świecie katedry hydroterapii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Odrzucił dotychczasowe wypaczenia o leczeniu wodą. Jako pierwszy wprowadził do uniwersyteckiego programu nauczania wykłady z hydroterapii dla lekarzy praktyków i studentów medycyny. W pracy Hydroterapia na bazie fizjologicznej i klinicznej (1877-1880), na podstawach fizjologiczno-klinicznych przedstawił lecznicze działanie hydroterapii w różnych schorzeniach (m. in. układu nerwowego, oddechowego, krążenia, pokarmowego, narządu ruchu) oraz szczegółowo opisał techniki zabiegów. Jego wykłady z hydroterapii dla lekarzy praktyków i studentów medycyny zawierały wskazania i przeciwwskazania do leczenia, technikę zabiegów, a także wprowadzały najnowsze metody leczenia. Opracował metodologię działania wody termicznej oraz jej wpływ na organizm ludzki w stanie zdrowia i choroby. Stworzył nie tylko podstawy wykorzystywania wodolecznictwa w leczeniu wielu chorób, ale zaprojektował też aparat do stosowania zimnych i gorących natrysków.

22 lutego 1942 r. w Crikvenicy (uzdrowisko w Chorwacji) zmarł Władysław N. Medyński (1892 r.), polski lekarz psychiatra, doktor medycyny i filozofii, legionista, powstaniec śląski, kapitan lekarz rezerwy WP. W latach 1922-1924 pracował w Szpitalu św. Łazarza w Krakowie jako asystent na oddziale psychiatrycznym. W latach 1924-1930 był kierownikiem oddziału i ambulatorium dla dzieci w Klinice Neurologiczno-Psychiatrycznej UJ w Krakowie. W kolejnych latach pracował w Okręgowym Zawiązku Kas Chorych jako neuropsychiatra i kierownik zakładu lecznictwa fizykalnego, następnie jako zastępca naczelnego lekarza. Zainicjował zorganizowanie w Skawinie domu wypoczynkowego dla robotnic, założył Poradnię dla Matki i Dziecka oraz był współtwórcą Domu Dziecka w Krakowie, współpracując z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci. W 1925 r. wydał szkic poświęcony elektroterapii pt. O leczeniu elektrycznością. Podręcznik ten był skierowany do lekarzy-praktyków. Wzbogacony licznymi rycinami, przyczynił się do pogłębienia wiedzy o tym dziale fizykoterapii. Obok ogólnych wiadomości o elektryczności, omówiono w nim wiele zagadnień dotyczących wykorzystania prądu, różnych zabiegów (m.in. galwanizacja, jonoforeza, galwano-faradyzacja, bergonizacja), główne wskazania, techniki i metody ich wykonywania, także zagadnienia z zakresu światłolecznictwa (głównie promieniowania ultrafioletowego), kąpieli elektryczno-wodnych. W części końcowej zamieszczono informacje o leczeniu ciepłem. Publikacja cieszyła się dużym zainteresowaniem, o czym świadczy fakt, że po czterech latach, wyszło drugie wydanie zmienione, rozszerzone i uzupełnione. Sugerować to również może, że sama elektroterapia cieszyła się już wówczas popularnością w polskiej medycynie i rehabilitacji.

22 lutego 1990 r. zmarł w Warszawie prof. Julian K. Papierkowski (ur. 1908 r.), w czasie okupacji niemieckiej lekarz uzdrowiskowy i gminny w Iwoniczu, który przyczynił się do spopularyzowania tego kurortu. W latach międzywojennych był asystentem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersyteckiej Kliniki Lekarskiej „Hotel Dieu” w Paryżu, członkiem Lwowskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Hydrologii Lekarskiej w Londynie, Wszechsłowiańskiego Związku Lekarzy w Warszawie. Po wojnie, w latach 1946-1946 przy równoczesnym leczeniu kuracjuszy, kierował odbudową iwonickiego „Excelsioru”, doprowadzając do uruchomienia łazienek mineralnych i borowinowych oraz m.in. gabinetów do fizykoterapii, masażu i innych urządzeń balneotechnicznych. Od 1950 r. jako balneolog pracował na różnych stanowiskach w Centralnym Zarządzie Uzdrowisk Polskich, członek PAN. Był autorem wiele prac z zakresu balneologii w polskich i zagranicznych czasopismach oraz na temat samego uzdrowiska i właściwości leczniczych wód mineralnych w nim występujących w okresie przedwojennym oraz po 1945 r.

23 lutego 1884 r. urodził się w Warszawie Kazimierz Funk, wybitny polski biochemik, odkrywca witamin oraz twórca nauki o nich. Pochodził z rodziny lekarskiej. Po ukończeniu gimnazjum, w 1900 r. wyjechał do Szwajcarii, dzie studiował biologię i chemię. W wieku dwudziestu lat obronił doktorat dotyczący syntezy estrogenu. Prowadził badania w Instytucie Pasteura w Paryżu, Uniwersytecie Berlińskim oraz w Anglii, gdzie próbował znaleźć przyczyny powstawania choroby układu nerwowego beri-beri. Wyniki badań prowadzonych w latach 1911-1912 pozwoliły postawić mu tezę, że chorują na nią osoby, które spożywają ryż pozbawiony otoczki (tzw. polerowanie ryżu), co skutkowało zmniejszeniem dostępności dla organizmu pewnych związków azotowych. Na bazie tych wniosków, wyodrębnił z otrębów ryżowych związek chemiczny należący do amin-tiaminy i nazwał go witaminą B₁ (vita – życie, amine – związek) zawierający grupę aminową. Wyniki te miały duże znaczenie dla postrzegania roli witamin dla człowieka. W latach 1923-1928 kierował Państwowym Zakładem Higieny w Warszawie, gdzie pracował nad wyizolowaniem insuliny. W 1939 r. wyemigrował do USA, gdzie zajmował się nadaniem przyczyn nowotworów. Zmarł 19 listopada 1967 r. w Albany, stolicy stanu Nowy Jork, w wieku 83 lat.

24 lutego 2008 r. w Poznaniu zmarł Eligiusz Preisler (ur. 1908 r.), lekarz i nauczyciel akademicki, fizjolog wysiłku fizycznego, interesujący się mechanizmami adaptacji ustroju człowieka do obciążeń fizycznych. Był absolwentem Studium WF (1932) oraz kierunku lekarskiego UP. W 1933 r. został jednym z asystentów prof. Piaseckiego w Katedrze Higieny Szkolnej i Teorii Wychowania Fizycznego Studium WF. W 1938 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie został asystentem Zakładu Fizjologii AWF, kierowanego przez Włodzimierza Missuro (1892-1967). Po wojnie wrócił do Poznania. Krótko pełnił nadzór naukowy i dydaktyczny w Studium WF. W 1947 r. uzyskał stopień doktora, w 1955 r. docenta, w 1973 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Od 1958 r. był kierownikiem Katedry Medycyny Sportu (później Zakładu Fizjologii Człowieka), a w 1962 r. został ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala im. F. Raszei.

25 lutego 1921 r. podczas IV posiedzenia w dniu członkowie Rady Wychowania Fizycznego i Kultury Cielesnej uczestnicy omawiali projekt i postulowali zmiany projektu ustawy O obowiązkowym wychowaniu fizycznym i o powszechnym przysposobieniu do obrony Rzeczypospolitej. M.in. pozytywnie zaopiniowali fakt połączenia w ustawie wychowania fizycznego ze sprawą obrony granic, argumentując to możliwością pozyskania większych funduszy oraz zainteresowaniem tymi sprawami czynników rządowych. Ustanowiono, że organem prasowym Rady będzie czasopismo „Wychowanie Fizyczne”. W cleu usunięcia konfliktu kompetencyjnego między Ministerstwami Zdrowia i Oświaty w zakresie kierownictwa nad wychowaniem fizycznym młodzieży, na pierwszym posiedzeniu powołano specjalną komisję, w składzie: W. Osmolski, S. Kopczyński, W. Świętopełk-Zawadzki. Rada z założenia miała być organem opiniodawczym i doradczym Ministerstwa Zdrowia Publicznego w sprawach wychowania fizycznego i sportu, w tym przeznaczania środków finansowych na powyższe cele, jednak z uwagi na zmienne losy wspomnianego ministerstwa, nie zapisała się niczym szczególnym w swej działalności.

26 lutego 1911 r. urodził się Zdzisław Zajączkowski, specjalista ortopedii i traumatologii oraz medycyny sportowej. Był absolwentem Wydziału Lekarskiego UW (1940). W czasie wojny pracował jako asystent Oddziału Urazowo-Ortopedycznego Szpitala PCK w Warszawie, podczas Powstania Warszawskiego lekarz szpitala przy ul. Kopernika. W latach 1947-1949 był dyrektorem Centrum Medycyny Sportowej, w latach 1949-1955 dyrektorem Głównej Poradni Sportowo-Lekarskiej w Warszawie. W latach 1952-1960 pracował jako z-ca ordynatora Szpitala Chirurgii urazowej w Warszawie, st. asystent Stołecznej Przychodni Medycyny Szkolnej (1955-1982). W latach 1953-1957 był przewodniczącym Stowarzyszenia Lekarzy Sportowych, w latach 1952-1968 opiekunem ekip sportowych podczas igrzysk olimpijskich. Zmarł w 1997 r.

26 lutego 1917 r. w Lugano zmarł Antoni M. Gabryszewski (ur. 1864 r.), lekarz, doktor wszech nauk medycznych, docent chirurgii, pionier ortopedii. Stopień doktora wszechnauk medycznych uzyskał w 1887 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie rozpoczął pracę w krakowskiej Klinice Chirurgicznej pod kierownictwem prof. Ludwika Rydygiera. Jednocześnie wykładał anatomię w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1897 r. przeniósł się do nowo wybudowanej Kliniki Chirurgii Uniwersytetu Lwowskiego. W tym samym roku odbył podróż naukową (Niemcy, Szwajcaria, Dania i Szwecja) w celu poznania ortopedii, mechanoterapii i gimnastyki leczniczej. Po powrocie, jako pierwszy chirurg w Polsce, uzyskał stopień doktora habilitowanego z ortopedii. Był jednym z najzdolniejszych chirurgów młodego pokolenia na przełomie XIX i XX w., prekursorem ortopedii i rehabilitacji w Polsce.

26 lutego 1965 r. w Poznaniu zmarł Adam Wrzosek (ur. 1875 r.), polski lekarz patolog, antropolog oraz historyk medycyny. Studiował w Kijowie, Zurychu, Berlinie, Paryżu, Krakowie i Wiedniu. Od 1910 r. był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładał tam historię medycyny. W 1918 r. został profesorem na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W 1920 r. zamieszkał w Poznaniu, gdzie został powołany na stanowisko organizatora i pierwszego dziekana nowo utworzonego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Od 1930 r. był członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1935-1939 kierował też Zakładem Historii Medycyny na Uniwersytecie w Wilnie. Był założycielem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego i Towarzystwa Historii Medycyny, a także redaktorem „Przeglądu Antropologicznego” oraz „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”. W 1945 r. powrócił do Poznania, gdzie odbudowywał zdewastowany Zakład Historii i Filozofii Medycyny i Zakład Antropologii. Wykładał tam historię i filozofię medycyny, logikę medycyny, etykę lekarską i antropologię. W latach 1947-1957 był przeniesiony na emeryturę, natomiast w latach 1957-1960 został reaktywowany na profesora Katedry Historii Medycyny na Akademii Medycznej w Poznaniu. Wykładał wówczas historię, medycynę i propedeutykę lekarską. W latach 1945-1948 był sekretarzem Wydziału IV PAU, w latach 1948-1950 dyrektorem tego wydziału. W 1960 r. przeszedł na emeryturę.

27 do 28 lutego 1954 r. w Łodzi odbywała się konferencja Sekcji Kardiologicznej Towarzystwa Internistów Polskich (TIP). W trakcie jej obrad dokonano zmian statutowych. Dotychczasową Sekcję przekształcono w Polskie Towarzystwo Kardiologiczne (PTK). Wybrano pierwszy zarząd w składzie: prezes — J. Jakubowski, wiceprezes — L. Tochowicz, sekretarz — I. Krzemińska-Ławkowiczowa, skarbnik — E. Żera, członkowie — Z. Askanas, M. Fejgin, W. Makert, W. Musiał, K. Rachoń, M. Tulczyński, S. Wszelaki, J. Stanowski oraz później: M. Gamski, H. i Z. Kowarzykowie. Jednym z Ojców Założycieli PTK był doc. Józef Stanowski (1905-1967), kardiolog i internista, zaliczany do pionierów nowoczesnej rehabilitacji kardiologicznej w Polsce. Był członkiem Zarządu PTK I, II i III kadencji (1954-1965), pierwszym przewodniczącym Sekcji Kardiologii Socjalnej TIP, twórcą jednej z pierwszych wojewódzkich poradni kardiologicznych otwartej w Krakowie. W latach 1945–1967 pełnił najpierw funkcję kierownika Zakładu Kardiologii Miasta Krakowa, następnie ordynatora oddziału kardiologicznego w Szpitalu Miejskim im. G. Narutowicza w Krakowie. Już na przełomie lat 40. i 50. XX w. zaproponował wprowadzenie pewnych elementów rehabilitacji kardiologicznej i zawodowej w warunkach ambulatoryjnych. Był prawdziwym pasjonatem rehabilitacji, uznającym ją za integralną część współczesnego postępowania lekarskiego. I co ważne, swą fascynację potrafił zaszczepić wśród swoich asystentów. Istotną sprawą w tym czasie było ustalenie odpowiedniego momentu rozpoczęcia rehabilitacji fizycznej w warunkach szpitalnych. Wielu lekarzy wypowiadało się, że trzeba skrócić okres bezczynnego przebywania w łóżku, ale były też obawy o powikłania z tym związane. W 1966 r. przedstawił rozprawę habilitacyjną pt. Rehabilitacja kardiologiczna w świetle badań własnych (Kraków 1966). Było to pierwsze opracowanie ćwiczeń po świeżym zawale mięśnia serca w Polsce, z uwzględnieniem stopnia trudności, od najłatwiejszych form gimnastyki szwedzkiej (wolne ruchy w pozycji leżącej, siedzącej, w staniu i podczas marszu), a na ćwiczeniach wchodzenia po schodach kończąc, co było zakończeniem rehabilitacji i sygnałem do wypisania pacjenta ze szpitala.

28 lutego 1925 r. rozpoczął się w Warszawie Zjazd Ogólny Związku Zdrojowisk, Uzdrowisk i Kąpieli Morskich, który trwał do 1 marca. Hasłem przewodnim obrad była reorganizacja prac Związku i dostosowanie jego działalności do zmienionych warunków. W trakcie Zjazdu z inicjatywy doc. Antoniego Sabatowskiego zgłoszono wniosek o powołanie zrzeszenia lekarzy ordynujących w uzdrowiskach. Miało to być samodzielne towarzystwo, broniące interesów lekarzy pracujących w uzdrowiskach, dbające o ich rozwój naukowy oraz kwalifikacje praktyczne. Wybrano wówczas komitet organizacyjny mający przygotować sprawy formalne. W wyniku dalszych przemian i zwiększonego zakresu działań w 1926 r. przekształcił się w Związek Uzdrowisk Polskich (ZUP) z siedzibą w Warszawie.

28 lutego 2022 r. w Lublinie zmarł dr hab. n. med. prof. UMLub Piotr J. Majcher (ur. 1964 r.), lekarz, konsultant krajowy w dziedzinie rehabilitacji medycznej w kadencji 2018-2023. Był absolwentem AM w Lublinie (1989). W 1996 r. uzyskał stopień doktora nauk medycznych, w 1997 r. specjalizację II stopnia z rehabilitacji medycznej, w 2010 r. stopień doktora habilitowanego. W latach 1989-2004 zatrudniony był w Katedrze i Klinice Rehabilitacji UM w Lublinie. Od 2004 r. kierował Zakładem Rehabilitacji i Fizjoterapii Katedry Rehabilitacji, Fizjoterapii i Balneoterapii UM w Lublinie. W latach 2006-2017 kierował Ośrodkiem Rehabilitacji Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. Św. Jana z Dukli w Lublinie, gdzie zajmował się rehabilitacją onkologiczną. Od 2017 r. był kierownikiem Oddziału Rehabilitacji 1. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką w Lublinie. Pełnił funkcję wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji oraz przewodniczącego Sekcji Rehabilitacji Onkologicznej, wiceprzewodniczącego Narodowej Rady Rehabilitacji Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. Był biegłym sądowym rehabilitacji medycznej oraz członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej w dziedzinie rehabilitacji medycznej. Zaangażowany w rozwój rehabilitacji w Polsce, przyjaciel fizjoterapeutów.

W lutym 1934 r. w Warszawie powołano Polskie Towarzystwo Badań Naukowych nad Gruźlicą, z dwoma oddziałami w Wilnie i Łodzi. Prezesem został prof. Witold Orłowski, kierownik II Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Warszawskiego, który funkcję tę pełnił do 1937 r. Była to organizacja zajmująca się badaniami naukowymi, biologicznymi i społecznymi w zakresie walki z tą chorobą. Towarzystwo od razu rozpoczęło prace nad przygotowaniem ustawy przeciwgruźliczej i budową Polskiego Instytutu Badań nad Gruźlicą. Ostatnim przedsięwzięciem Towarzystwa przed wybuchem wojny był współudział w organizacji VII Ogólnopolskiego Zjazdu Przeciwgruźliczego w Gdyni w dniach 27–29 maja 1939 r.

W lutym 1956 r. Klinika Ortopedyczna AM w Poznaniu kierowana przez prof. Degę zorganizowała w swoim Naukowym Ośrodku Rehabilitacyjnym w Cieplicach Zdroju, pierwszy w Polsce doświadczalny kurs narciarski dla amputowanych. Kierowali nim młodzi wówczas pracownicy naukowi dr Janina Sikorska-Tomaszewska (1911-1998) i współpracujący z Kliniką dr Aleksander Kabsch (ur. 1928), którzy w późniejszych latach odegrali znaczącą rolę w rozwoju rehabilitacji w kraju. Dla potrzeb kursu opracowali oryginalny program zajęć dla jego uczestników. Zajęcia rozpoczynały się o godzinie 7.00 rano gimnastyką poranną. Na stoku zawodnicy trenowali od godz. 9.00 do 12.30, a metodyka nauki jazdy na nartach nie odbiegała od stosowanej u ludzi zdrowych. Uczestnicy podzieleni byli na dwie grupy według kryterium sprawności. Niektórzy korzystali z dodatkowych zabiegów balneologicznych i fizykoterapii. Pozytywne doświadczenia nabyte w trakcie trwania kursu sprawiły, że w kolejnych latach cyklicznie organizowano podobne turnusy rehabilitacyjno-sportowe dla amputowanych. Kadrę, poza wymienionymi lekarzami, stanowiły dwie instruktorki wychowania fizycznego, inżynier konstruktor protez i technik ortopedyczny, który mając amputowaną kończynę sam jednocześnie uczestniczył w kursie.