Olgierd Sokołowski (1885-1944) – pionier walki z gruźlicą w Polsce

W Narodowym Dniu Pamięci Powstania Warszawskiego 1 sierpnia wspominamy powstańców, w tym poległych medyków, którzy z narażeniem życia pomagali rannym mieszkańcom Warszawy. W dniu 5 sierpnia 1944 r. rozegrała się tragedia w Szpitalu Wolskim, gdzie hitlerowcy zastrzelili wielu pacjentów, studentów i pracowników. Tylko nielicznym chorym, pielęgniarkom, a zwłaszcza lekarzom udało się uniknąć zagłady. W tym dniu na terenie placówki zginął m.in. Olgierd Sokołowski (1885-1944), polski lekarz ftyzjatra, absolwent Uniwersytetu w Dorpacie (1907 r.), gdzie ukończył studia medyczne i otrzymał dyplom doktora wszech nauk lekarskich. Początkowo pracował w szpitalu w Kochanówku pod Łodzią, którą przerwał z powodu zachorowania na gruźlicę. Od 1912 r. pracował w sanatorium w Kościelisku, początkowo jako asystent Kazimierza Dłuskiego a od 1918 r. jako dyrektor. W latach 1921–1928 prowadził praktykę prywatną. W 1922 r. rozpoczął pracę w schronisku na Antałówce. W 1928 r. powrócił do sanatorium w Kościelisku, po przejęciu go przez Ministerstwo Spraw Wojskowych. Był też konsultantem oddziału płucnego Szpitala Klinicznego w Zakopanem. Stosował nowoczesne metody leczenia gruźlicy, z którymi zapoznawał się podczas staży zagranicznych. W swojej pracy stosował sztuczną odmę opłucnową i przepalanie zrostów opłucnowych. Publikował artykuły z dziedziny leczenia klimatycznego gruźlicy. W 1934 r. objął funkcję dyrektora sanatorium „Odrodzenie” w Zakopanem. W 1940 r. został aresztowany przez gestapo, a po zwolnieniu otrzymał zakaz przebywania w Zakopanem. Przeniósł się wówczas do Warszawy, gdzie został ordynatorem oddziału gruźliczego Szpitala Wolskiego. Od 1942 r.  jako pierwszy w Polsce stosował zewnętrzne ssące sączkowanie jam gruźliczych. Po wybuchu Powstania Warszawskiego pozostał jedynym lekarzem na oddziale. W dniu 5 sierpnia 1944 r. został rozstrzelany wraz z pozostałym personelem i pacjentami szpitala na rogu ulic Zagłoby i Górczewskiej. Wraz z nim zginęli także lekarze: Józef Marian Piasecki (dyrektor), Józef Grzybowski, Janusz Zeyland, Kazimierz Drozdowski, Stanisław Chwojka oraz kilku studentów. Pięcioro kolejnych lekarzy tej placówki zginęło wcześniej w walkach partyzanckich lub zostało zamordowanych w obozach koncentracyjnych. Łącznie w czasie wojny śmierć poniosło 11 lekarzy i jeden felczer ze Szpitala Wolskiego.