Żak Marek R.

Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie (1994), kierunek rehabilitacja ruchowa. W 1998 r. w macierzystej uczelni, na podstawie pracy pt. Ocena wyników leczenia polem magnetycznym niskiej częstotliwości u kobiet w wieku geriatrycznym ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa lędźwiowego, uzyskał stopień doktora nauk o kulturze fizycznej. W 2010 r. w Wydziale Wychowania Fizycznego i Sportu AWF w Krakowie, na podstawie oceny dorobku oraz pracy pt. Determinanty powtarzalności upadków u osób po 75. roku życia, otrzymał stopień doktora habilitowanego nauk o kulturze fizycznej, specjalista fizjoterapii.

W latach 2011-2017 profesor w Katedrze Rehabilitacji Klinicznej AWF w Krakowie i Katedrze Fizjoterapii Krakowskiej Akademii im. A. F. Modrzewskiego. W latach 2012-2017 kierownik Zakładu Rehabilitacji w Reumatologii i Geriatrii w Katedrze Rehabilitacji Klinicznej AWF w Krakowie.

Od początku roku akademickiego 2017/2018 profesor w Wydziale Lekarskim i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, gdzie jako nauczyciel akademicki kształci studentów w zakresie fizjoterapii w geriatrii i psychiatrii. Realizuje również zajęcia z zakresu fizjoterapii na kursach w ramach programów Unii Europejskiej m.in. Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014–2020.

W latach 1998-2003 stażysta na oddziałach rehabilitacji oraz geriatrii Kliniki Katolickiego Uniwersytetu Louvain (Belgia), stypendysta Nutricia Research Foundation (Holandia) i Programu Socrates/Erazmus. Autorski program usprawniania osób starszych prezentował m.in. w USA na zaproszenie National Institutes of Health (NIH) w Bethesda oraz w Wiedniu dla Caritas Socialis. Uzyskał certyfikat Good Clinical Practice in Clinical Trials (GCP) oraz ukończył kurs Evidence Based Medicine (EBM).

W latach 2000-2003 kierownik projektu badawczego pt. „Combined effects of nutritional supplementation and resistance exercise for geriatric patients with unstable disability in acute care units for elderly”. W latach 2003-2008 brał udział w międzynarodowych projektach badawczych w ramach 5-go Ramowego Programu Unii Europejskiej Comparison of Longitudinal European Studies on Aging (CLESA), oraz European Public Health Programme w ramach European Network for Safety among Elderly (EUNESE). Przewodniczył Zespołowi Ekspertów, który opracował dla fizjoterapeutów program kształcenia w zakresie opieki geriatrycznej, realizowany przez Ministerstwo Zdrowia. Ekspert w Zespole ds. opieki długoterminowej oraz Zespole ds. gerontologii Ministerstwa Zdrowia. W roku 2016 powołany przez Ministra Zdrowia do Komitetu Organizacji Samorządu Fizjoterapeutów.

Członek Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do przeprowadzenia Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w dziedzinie fizjoterapii. W 2017 r. powołany przez Dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w skład Zespołu Ekspertów do opracowania nowego programu specjalizacji w dziedzinie fizjoterapii.

Promotor pięciu oraz recenzent kilkunastu prac doktorskich, promotor ponad stu pięćdziesięciu prac magisterskich i licencjackich. Członek Editorial Board czasopism krajowych i zagranicznych, recenzent wielu wydawnictw naukowych w tym czasopism z Impact Factor.

Twórca autorskich programów z zakresu fizjoterapii i rehabilitacji w geriatrii. Autor i współautor licznych prac naukowych z zakresu fizjoterapii i rehabilitacji w geriatrii wyróżnianych m.in. przyznaniem Highly Accessed przez czasopismo BMC Public Heath, czy nagradzanych w Konkursie „Praca Roku” czasopisma Ortopedia – Traumatologia – Rehabilitacja. Wśród wielu artykułów jest m.in. praca pt. Rehabilitacja w procesie leczenia osób starszych, „Gerontol. Pol.” 2000, vol.8, nr 1, s.12-18; Falls of female patients suffering from cardiovascular diseases -assessment of potential risk factors and individual ability to cope after an accidental fall, “New Medicine 2003, vol 6, nr 3, s. 69-72 (T. Grodzicki); Skuteczność i tolerancja rehabilitacji u niesprawnych chorych z nadciśnieniem tętniczym w zaawansowanej starości, „Przegląd Lekarski” 2005, t.62, nr 9, s.886-888 (B. Gryglewska); Szybkość chodu starszych pacjentów objętych programami rehabilitacji po zabiegach ortopedycznych w obrębie stawu biodrowego, „Ortop. Traumatol. Rehabil.” 2005, vol.7, nr 5, s.543-548 (A. Skalska); Ocena wyników rehabilitacji osób po 85 roku życia z zaburzeniami sprawności funkcjonalnej, „Rehabil. Med.” 2006, t.10, nr 2, s.20-24 (B. Gryglewska); Upadki – ocena ryzyka, postępowanie prewencyjne, „Stand. Med.” 2007, t.4, nr 2, s.167-170 (A. Skalska); Programy nauki samodzielnego podnoszenia się po upadku dla osób starszych – badanie randomizowane, „Ortop. Traumatol. Rehabil.” 2008, vol.10, nr 5, s.491-500 (A. Skalska, K. Szczerbińska); Role of method of implementing multi-factorial falls prevention in nursing homes for elderly persons. The EUNESE project, “Aging Clin. Exp. Res.” 2010, vol.22, nr 3, s.261-269 (K. Szczerbińska, A. Ziomkiewicz); Standardy postępowania w opiece geriatrycznej. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego opracowane przez ekspertów Zespołu ds. Gerontologii przy Ministrze Zdrowia, „Gerontol. Pol.” 2013, t.21, nr 2, s.33-47 (B. Bień, P. Błędowski, K. Broczek, J. Derejczyk, T. Grodzicki, K. Kędziora-Kornatowska, J. Kokoszka-Paszkot, M. Przygucka-Gawlik, A. Klich-Rączka, T. Kostka, Z. Machaj, K. Szczerbińska, K. Wieczorowska-Tobis); Assessment of potential risk factors for falls in osteoporotic elderly versus individual mobility considerations, „Fizjoterapia Polska” 2014, vol.14, nr 1, s.36-40 (Sz. Krupnik, W. Kiebzak, A. Stopa, J. Czesak).

Współredaktor II tomu Wielka Fizjoterapia, pod red. Z. Śliwińskiego i A. Sieronia (Wrocław 2014), a także polskiego wydania książki pt. Fizjoterapia kliniczna w geriatrii (współredaktor Z. Śliwiński, Wrocław 2014) oraz redaktor polskiego wydania podręcznika Fizjoterapeutyczna metoda globalnych wzorców posturalnych wydanych nakładem Wydawnictwa Elsevier Urban & Partner (Wrocław 2014). Autor i współautor rozdziałów w monografiach i podręcznikach z zakresu fizjoterapii, m.in. pt. Choroby układu ruchu, [w:] Zarys gerontologii klinicznej pod red. J. Kocemby i T. Grodzickiego, Kraków 2000, s.66-83 (B. Gryglewska, A. Skalska); Zmiany w zakresie struktury i organizacji świadczeń rehabilitacyjnych oraz funkcjonowania placówek w latach 1990-2003, [w:] Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób starszych w Polsce: raport z badań pod red. K. Szczerbińskiej, Wyd. UJ Kraków 2006, s.193-198 (K. Szczerbińska); Dostępność świadczeń rehabilitacji dla osób starszych, [w:] Ibidem, s.198-221 (K. Szczerbińska, T. Bochenek); Programy rehabilitacji i ich wpływ na sprawność funkcjonalną osób starszych, [w:] Sprawna starość red. nauk. A. Dąbrowski, R. Rowiński, AWF Warszawa 2007, s.89-95 (A. Skalska, K. Szczerbińska); Kinezyterapia w geriatrii, [w:] Wielka Fizjoterapia, t. II pod red. Z. Śliwińskiego i A. Sieronia, Wrocław 2014, s.311-320; Zespół kruchości i sarkopenia, niesprawność, upadki, [w:] Vademecum geriatrii dla lekarza praktyka, t.1 pod red. B. Gryglewskiej i T. Grodzickiego, Gdańsk 2016, s.48-60 (A. Skalska).

Zaangażowany w działalność społeczną. W latach 2011-2015 sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, a od 2013 Przewodniczący Sekcji Fizjoterapii w Geriatrii przy PTF.

Za zasługi w działalności na rzecz rozwoju nauki odznaczony m.in. Brązowym Krzyżem Zasługi.

Mariusz Migała, Sławomir Jandziś

Opracowano na podstawie: Sylwetki zasłużonych fizjoterapeutów w województwie małopolskim, [w:] Historia polskiej fizjoterapii pod red. S. Jandzisia, M. Kiljańskiego, M. Migały, Opole 2013, s.141-142; Słownik biograficzny osób zasłużonych dla rozwoju rehabilitacji w Polsce, [w:] Jandziś S., Migała M.: Rys historyczny rozwoju rehabilitacji w Polsce i świecie, Opole 2015, s.364-365; Dokumenty potwierdzające uzyskanie tytułu magistra, stopnia doktora oraz przesłane CV Marka Żaka. Artykuły w czasopismach naukowych.