Toboła Seweryn

Urodził się w 1933 r. w Poznaniu, gdzie ukończył Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego w 1956 r. Jeszcze w trakcie studiów, w 1954 r. rozpoczął pracę zawodową jako asystent w Zakładzie Anatomii, z którym związany był przez 21 lat. W 1963 r. w swojej macierzystej uczelni obronił pracę doktorską pt. „Stosunek siły mięśni prostujących staw kolanowy do poszczególnych faz ruchu, wielkości kątowej i długości dźwigni w stawach: biodrowym i kolanowym”. W 1965 r. założył i przez kilka lat kierował Wydziałem Fizjoterapii Medycznego Studium Zawodowego w Poznaniu.

W latach 1975-1985 pracował jako starszy asystent w Zakładzie Rehabilitacji Przemysłowej Instytutu Ortopedii i Rehabilitacji Akademii Medycznej w Poznaniu. W 1985 r. zorganizował Pracownię Fizjoterapii (w zakresie ergoterapii) w Przemysłowym Zespole Opieki Zdrowotnej Hipolita Cegielskiego w Poznaniu, którą przez 10 lat kierował. Ostatni okres pracy zawodowej przypada na Pracownię Fizjoterapii Zakładu Opieki Zdrowotnej Poznań-Jeżyce, gdzie pracował do 70 roku życia.

Zainteresowania naukowo-badawcze koncentrował na zagadnieniach dotyczących anatomii, kinezyterapii i sportu inwalidów. Autor i współautor ponad 30 publikacji naukowych, m.in. pracy pt. Przyrząd do pomiaru siły niektórych grup mięśniowych u człowieka z zastosowaniem dwóch dynamometrów Collina, „Roczniki Naukowe WSWF w Poznaniu” 1962, z.4, s.133-139; Przyrząd do pomiaru momentów siły grup mięśniowych u człowieka, „Roczniki Naukowe WSWF w Poznaniu” 1966, z.12, s.219-225; Aktywność mioelektryczna podczas czynności zautomatyzowanej oraz ruchu dowolnego, „Acta Physiologica Polonica” 1966, vol.17, nr 4, s.593-599 (Koczocik-Przedpelska J., Gruszczyński W.); Przystosowanie przyrządu Toboły do pomiarów tensometrycznych, „Roczniki Naukowe WSWF w Poznaniu” 1967, z.14, s.107-114; (Gniewkowski E., Kubiak J.); Zdolność pobierania tlenu u chorych na gościec przewlekle postępujący i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa podczas leczenia usprawniającego, „Reumatologia” 1967, vol.5, nr 4, s.319-325 (Koczocik-Przedpelska J., Gruszczyński W.); Influence of rehabilitation treatment on rheumatic muscles, „Europa Medicophysica” 1968, vol.4, nr 3, s.155-161 (Koczocik-Przedpelska J., Tomaszewska J., Gruszczyński W.); Wpływ wielkości kątowej stawu biodrowego i kolanowego na siłę prostowania w stawie kolanowym, „Roczniki Naukowe WSWF w Poznaniu” 1969, z.17, s.119-141; Badania elektromiograficzne mięśni kończyn dolnych u sportowców ciężarowców, „Acta Physiologica Polonica” 1969, vol.21, nr 5, s.783-795; Znaczenie gimnastyki leczniczej w usprawnianiu osób z jednostronną amputacją powyżej stawu łokciowego, „Zeszyty Naukowe WSWF we Wrocławiu” 1972, z.10, s. 151-158 (Gesner J., Liszkowska I., Ogórkiewicz A.); Ćwiczenia lecznicze stosowane u osób z bólami lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa, „Roczniki Naukowe AWF w Poznaniu” 1977, z.25, s.19-41 (Bembnista A., Gudzio T., Gudzio M.). Autor i współautor kilkunastu rozdziałów w pracy pod redakcją, m.in. pt. Słownik słów używanych w gimnastyce leczniczej i anatomii w wersjach językowych: polski, angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, szwedzki, duński, fiński, norweski, s.11-113 [w:] Aktualne zagadnienia z gimnastyki leczniczej pod red. K. Milanowskiej, S. Toboły, PTWK, Poznań 1967, Biomechaniczne elementy pływalności u osób obustronnie amputowanych w obrębie ud, [w:] Ibidem, s.47-54 (Gessner J., Jeske D.); Niektóre zagadnienia sportów inwalidzkich na podstawie dotychczasowych doświadczeń (na terenie m. Poznania), [w:] Metody usprawniania leczniczego w wadach, schorzeniach i urazach kręgosłupa, PTWK, Katowice 1969, s.289-299 (Gesner J., Jaruga M., Malejka J., Jeske D.); Influence of rehabilitation on rheumatic muscles, [w:] Rehabilitation of rheumatice. Selected Problems, Poznań 1970, s.75-95 (Koczocik-Przedpelska J., Tomaszewska J., Gruszczyński W., Jankowiak K.); Oxygen capacity spondylitis during rehabilitation treatment, [w:] Ibidem, s.127-137 (Koczocik-Przedpelska J., Gruszczyński W.); Spirographic examination of patients with rheumatoid arthretis and ankylosing spondylitis during rehabilitation treatment, [w:] Ibidem, s.138-149 (Koczocik-Przedpelska J., Gruszczyński W.); Z elektromiograficznych badań koordynacji ruchu u wioślarzy, [w:] Sympozjum Teorii Techniki Sportowej, Warszawa 1970, s.224-229 (Kabsch A., Dworak L., Szmyt J.); Ćwiczenia z gimnastyki leczniczej stosowane u pacjentów z bólami lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa, [w:] Metody postępowania w usprawnianiu leczniczym i kryteria ich oceny. Materiały V Krajowego Zjazdu Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji pod red. W. Kubisia, PTWK Warszawa 1976, s.271-288 (Bembnista A., Gudzio T., Gudzio M.).

Zaangażowany w działalność organizacyjną. W latach 1965-1968 był przewodniczącym Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem. W 1966 r. kierowany przez niego Zarząd Główny Sekcji opracował i złożył memoriał do Komisji Rehabilitacji przy Radzie Naukowej MZiOS w sprawie doskonalenia zawodowego, poprzez możliwość uzyskiwania specjalizacji I i II stopnia (na wzór specjalizacji lekarskich) dla magistrów wychowania fizycznego pracujących w rehabilitacji. Zgłoszono również wniosek dotyczący objęcia dzieci z niepełnosprawnością zajęciami wychowania fizycznego w szkole, a także postanowiono by od 1966 r. przyjmować w szeregi Sekcji w charakterze członków-kandydatów studentów AWF specjalizujących się w rehabilitacji.

Sławomir Jandziś, Mariusz Migała

Opracowano na podstawie: Sylwetki przewodniczących Zarządu Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji oraz prezesów Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, [w:] Historia polskiej fizjoterapii pod red. S. Jandzisia, M. Kiljańskiego, M. Migały, Opole 2013, s.88; Waszkowski H.: Rozwój działalności Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego w latach 1962-1987, http://www.twk.org.pl/wazne-jubileusze-50-lecia-fizjoterapii-w-polsce-i-25-lecia-polskiego-towarzystwa-fizjoterapii/ (dostęp 30.09.2017); Artykuły w czasopismach naukowych.