Suwalska Maria

Absolwentka Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu (1955). Podstawową wiedzę z zakresu rehabilitacji w czasie studiów uzyskała w Klinice Ortopedii i Rehabilitacji AM w Poznaniu pod kierunkiem prof. Wiktora Degi i doc. Janiny Tomaszewskiej. W latach 1964–1966 odbyła szkolenie specjalistyczne, uczestnicząc w trzech sześciotygodniowych kursach z zakresu rehabilitacji leczniczej organizowanych w Stołecznym Centrum Rehabilitacji w Konstancinie – programowo uznanych jako równorzędne ze specjalizacją z rehabilitacji, uzyskiwaną w ramach studiów wychowania fizycznego. Specjalistka drugiego stopnia w dziedzinie rehabilitacji ruchowej.

Pracę zawodową rozpoczęła w 1955 r. w Oddziale Neurologicznym Państwowego Sanatorium dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kościanie. Poza pracą z pacjentami z oddziałów neurologicznych, prowadziła zajęcia fizjoterapeutyczne z dziećmi jąkającymi się – w oddziałach neuropsychiatrii dziecięcej. W latach 1958–1960 pracowała w Sanatorium dla Dzieci po chorobie Heinego – Medina w Zagórzu k. Warszawy, kierowanym przez prof. Andrzeja Seyfrieda. W latach 1960-1974 podjęła pracę w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSW w Warszawie, w którym na podstawie wieloletniej praktyki i własnych badań opracowała skuteczną metodę 3-etapowego leczenia zachowawczego wrodzonego mięśniowego kręczu szyi u dzieci. W latach 1962–1979 pracowała w Instytucie Reumatologicznym w Warszawie. W Klinice Reumatologii w Oddziale Rehabilitacji kierowanym przez prof. Marię Sadowską – Wróblewską, poza pracą fizjoterapeuty, uczestniczyła w pracach naukowych, dotyczących m.in. wydolności wysiłkowej pacjentów z zzsk i rzs, wpływu fizjoterapii na aktywność procesu chorobowego, zachowawczej korekcji przykurczu stawów kolanowych, profilaktyki zniekształceń ręki, itp. Od 1975 r. kierowała działem kinezyterapii w Zakładzie Rehabilitacji Instytutu Reumatologicznego, prowadzonym przez prof. A. Seyfrieda i prowadziła rehabilitację pacjentów w Klinice Kardiologiczno – Kardiochirurgicznej Instytutu Reumatologicznego. W 1979 r. rozpoczęła prace w Departamencie Profilaktyki, Lecznictwa i Rehabilitacji w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej, pracując początkowo na stanowiskach starszego specjalisty, głównego specjalisty, a następnie naczelnika Wydziału Rehabilitacji Medycznej. Pracę na etacie w Ministerstwie zakończyła w marcu 2002 r. W następnych latach podejmowała zadaniową współpracę w Departamencie Zdrowia Publicznego oraz w Departamencie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia.

Odbyła wiele staży zagranicznych. Na przełomie 1968/1969 r. przebywała w Finlandii na stypendium Fińskiego Ministerstwa Edukacji, w ramach którego prowadziła w Szpitalu Reumatologicznym w Heinoli badania sprawności ręki u pacjentów po zabiegach reumatologiczno-ortopedycznych. W 1974 r., w trakcie pobytu w Kanadzie ukończyła kurs terapii manualnej prowadzony przez Freddy M. Kaltenborna i Olafa Evjenth’a w Uniwersytecie Laval w Quebec’u. W 1978 r. ukończyła kurs PNF prowadzony w Polsce przez Erica Viela – dyrektora Centrum Kształcenia Nauczycieli Kinezyterapii w Bois-Larris pod Paryżem. W 1984 r. odbyła czteromiesięczne kształcenie – w Marywood College w Pensylwanii – w zakresie organizacji i zarządzania placówkami rehabilitacji w USA. W 1997 r. odbyła w Szwecji kurs z zakresu organizacji opieki zdrowotnej nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi. Uczestniczyła też w wielu kursach szkoleniowych dot. metod fizjoterapeutycznych organizowanych w kraju.

Zajmowała się również pracą dydaktyczną. W Instytucie Reumatologicznym prowadziła wykłady na kursach organizowanych dla lekarzy i fizjoterapeutów, programowała indywidualne szkolenia z zakresu rehabilitacji reumatologicznej, wykłady dla studentów fizjoterapii z Finlandii i Szwecji. Pracując w AWF w Warszawie, w latach 1979–2000 prowadziła wykłady oraz zajęcia na bazie klinicznej – dla studentów wydziału rehabilitacji z zakresu patomechaniki, kinezyterapii i rehabilitacji.

Jest autorką lub współautorką ponad 30 opracowań z zakresu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, fizjoterapii klinicznej i kształcenia fizjoterapeutów. Prace zostały opublikowane w medycznych czasopismach naukowych i wydawnictwach kongresowych. Do najważniejszych należą dwa rozdziały w podręczniku pt. Fizjoterapia opracowanym pod redakcją Mariana Weissa i Andrzeja Zembatego, wydanym w 1983 i 1987 r. oraz w 1986 r. w języku rosyjskim. Do ważniejszych publikacji należą też opracowania dokumentów programowych np. weryfikacja polskiej wersji dokumentu Rady Europy pn. „Rekomendacja Komitetu Ministrów w Sprawie Spójnej Polityki na Rzecz Osób Niepełnosprawnych”, współdziałanie w realizowaniu „Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Udaru Mózgu”, współuczestnictwo w opracowaniu Raportu Ekspertów pn. „Postępowanie Rehabilitacyjne po udarze mózgu” (2003), udział w przygotowaniu rekomendacji ekspertów dotyczącej „Profilaktyki wad postawy u dzieci w środowisku nauczania i wychowania” (2008).

Niezależnie od pracy zawodowej, bardzo intensywnie pracuje społecznie, w krajowych i zagranicznych organizacjach, działających na rzecz ludzi niepełnosprawnych. Od 1961 r. była członkiem Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem. W latach 1963–1968 pełniła funkcję przewodniczącej Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji Oddziału Warszawskiego. Od 1968–1971 r. była sekretarzem, w latach 1971–1974 wiceprzewodniczącą, a w kadencji 1974–1977 Przewodniczącą Zarządu Głównego Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji. W latach 1972–1981 była członkiem Prezydium Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem, pełniąc w kolejnych kadencjach od 1977 r. funkcję skarbnika następnie  sekretarza ZG TWK. Jest członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii (1987). W pierwszej kadencji była Wiceprezesem Zarządu Głównego. W latach późniejszych była członkiem Głównego Sądu Koleżeńskiego PTF, w latach 2007-2011 członkiem Zarządu Głównego PTF – pełniąc obowiązki przewodniczącej do spraw zagranicznych. Członek-założyciel sekcji historycznej PTF w 2013 r. Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii. Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji (1989). W latach 1989-1998 przez trzy kadencje była członkiem Głównej Komisji Rewizyjnej ZG PTReh. Jest członkiem Rady Redakcyjnej „Postępów Rehabilitacji”. W latach 1978–1988 przez dwie kadencje była członkiem Komitetu Wykonawczego Światowej Konfederacji Fizjoterapii (WCPT), w latach 2002-2008 członkiem Grupy Roboczej do Spraw Unii Europejskiej w Regionie Europejskim Światowej Konfederacji Fizjoterapii (ER WCPT). Jako delegat na Walne Zgromadzenia Światowej i Europejskiej Konfederacji Fizjoterapii reprezentowała Sekcję Fizjoterapii TWK, a następnie PTF w Montrealu (1974), Sztokholmie (1982),w Sydney (1987), w Londynie (1988), w Strasburgu (1989), w Barcelonie (1992),  Berlinie (2002), Sibeniku (2006), Vancouver (2007) i w Atenach (2008). W latach 1989-2002 była Przedstawicielem Polski w Radzie Europy w Komitecie Rehabilitacji i Integracji Osób Niepełnosprawnych. W latach 2000-2002 reprezentowała Komitet Rehabilitacji i Integracji Osób Niepełnosprawnych Rady Europy na Europejskim Forum Dzieci w Strasburgu.

Za pracę zawodową i społeczną wielokrotnie odznaczona, m.in. Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem, Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, Odznaką Amerykańskiego Towarzystwa Fizjoterapii (APTA), Orderem Libańskiego Towarzystwa Fizjoterapeutów oraz Medalem za Zasługi dla Rozwoju Rehabilitacji przyznanym decyzją Rady Wydziału Rehabilitacji AWF w Warszawie. W 2015 r. uznaniu zasług dla polskiej fizjoterapii otrzymała tytuł Gwiazda Fizjoterapii.

Mariusz Migała, Sławomir Jandziś

 

Opracowano na podstawie: Sylwetki przewodniczących Zarządu Sekcji Magistrów Wychowania Fizycznego Pracujących w Rehabilitacji oraz prezesów Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii, [w:] Historia polskiej fizjoterapii pod red. S. Jandzisia, M. Kiljańskiego, M. Migały, Opole 2013, s.89-90; Migała M.: Laudacja wygłoszona na cześć mgr Marii Suwalskiej podczas wręczenia tytułu Gwiazdy Fizjoterapii w dniu 06 czerwca 2015 w Opolu (maszynopis).