Domagalska-Szopa Małgorzata

Urodziła się 10 sierpnia 1958 r. w Sosnowcu. Absolwentka Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Sosnowcu (1977), a następnie Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach (1981) – magister rehabilitacji ruchowej. W 1991 r. macierzystej uczelni ukończyła Studium Podyplomowe z Dydaktyki Szkoły Wyższej. W 1992 r. w Wydziale Wychowania Fizycznego AWF we Wrocławiu, na podstawie pracy pt. Wartość ćwiczeń korekcyjnych opartych o zastępcze sprzężenie zwrotne w kształtowaniu nawyku prawidłowej postawy, uzyskała stopień doktora nauk kultury fizycznej. W 2015 r. w Wydziale Nauk o Zdrowiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, na podstawie oceny dorobku naukowego oraz pracy pt. Zaburzenia wzorców postawy i chodu u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, z niedowładem połowiczym, uzyskała stopień doktora habilitowanego nauk o zdrowiu, specjalność fizjoterapia. W 1987 r. uzyskała specjalizację pierwszego stopnia z rehabilitacji ruchowej, w 2009 r. tytuł specjalisty w dziedzinie fizjoterapia.

Naukowo, początkowo związana z AWF w Katowicach, gdzie w latach 1981-1996 pracowała na stanowisku asystenta Katedry Rehabilitacji, a następnie Katedry Fizjoterapii Układu Nerwowego i Narządu Ruchu. Od 2003 r. jest pracownikiem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (wcześniej Akademia Medyczna). W latach 2003-2007 pracowała na stanowisku adiunkta Katedry i Zakładu Fizjoterapii Wydziału Opieki Zdrowotnej Śląskiej AM, w latach 2007-2013 w Zakładzie Fizjoterapii Katedry Fizjoterapii Wydziału Nauk o Zdrowiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, od 2013 r. jest kierownikiem Zakładu Rehabilitacji Leczniczej Katedry Fizjoterapii tegoż wydziału, opiekunem prac i kierownikiem Studenckiego Towarzystwa Naukowego działającego przy ww. Zakładzie. W katowickiej uczelni pełni też od 2006 r. funkcję sekretarza Wydziałowej Komisji Programowej dla kierunku fizjoterapia, od 2010 r. jest członkiem Wydziałowej Komisji ds. Jakości Kształcenia, od 2011 r. jest członkiem Wydziałowej Komisji ds. Studiów Podyplomowych. Od 2013 r. jest członkiem zespołu przygotowującego raport samooceny dla Polskiej Komisji Akredytacyjnej na potrzeby oceny instytucjonalnej Wydziału Nauk o Zdrowiu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Jako pracownik dydaktyczny prowadzi wykłady, seminaria oraz zajęcia praktyczne z przedmiotu Fizjoterapia w dysfunkcjach wieku rozwojowego (na studiach I stopnia), Programowanie fizjoterapii w dysfunkcjach wieku rozwojowego oraz Metody specjalne fizjoterapii (na studiach II stopnia).

Od początku kariery zawodowej pracuje na stanowisku fizjoterapeuty. W latach 1982-1993 zatrudniona była w Miejskiej Przychodni Specjalistycznej w Katowicach, w latach 1988-1990 w Zespole Wojewódzkich Przychodni Specjalistycznych w Katowicach, w latach 1992-1998 w Ośrodku Rehabilitacyjno – Wychowawczym im. Marii Trzcińskiej Fajfrowskiej w Katowicach – Giszowcu, na stanowisku konsultanta ds. fizjoterapii, w latach 1993-2000 w Gabinecie Rehabilitacyjnym „POSTURA” w Chorzowie. Od 1997 r. jest właścicielem Centrum Rehabilitacyjno-Medycznego „NEUROmed” w Katowicach, od 2014 r. pracuje w Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu, na stanowisku specjalisty fizjoterapii. Dodatkowo w latach 1997-1998 pracowała w Zespole Szkół Medycznych w Katowicach, na stanowisku nauczyciela.

Współwłaścicielka patentu, stanowiącego oryginalne rozwiązanie techniczne, pn. Przyrząd do ćwiczeń korekcyjnych dzieci z porażeniem mózgowym i wadami postawy, (współautor A. Szopa, PL 204656 B1).

Ukończyła wiele kursów i szkoleń z zakresu neurorehabilitacji dzieci, uzyskując m.in. międzynarodowy certyfikat terapeuty metody NDT Bobath (sześć kursów), terapii dzieci i dorosłych na podstawie rozwoju ruchowego, E-Technik, metody P. Hankego, metody Halliwick, Prechtl’s Method on the Quantitative Assessment of General Movemets.

Zainteresowania naukowe koncentruje w zakresie oceny funkcjonalnej dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD), fizjoterapii w schorzeniach wieku rozwojowego, głównie w zaburzeniach postawy ciała. Wyniki swoich badań przedstawiała podczas licznych wystąpień w trakcie kongresów, zjazdów i konferencji naukowych, w kraju i zagranicą, m.in. w Bremen (Niemcy), Ljubljanie, Bled (Słowenia), Nové Město na Moravě (Czechy). Wielokrotnie była też członkiem komitetu naukowego konferencji i kongresów z zakresu fizjoterapii.

Jest autorką i współautorką wielu prac naukowych, publikowanych w renomowanych czasopismach zagranicznych. Do najważniejszych należą m.in. pt. A descriptive analysis of abnormal postural patterns in children with hemiplegic cerebral palsy, “Med.Sci.Monitor” 2011, vol.17, No.2, p.CR110-CR116 (współautorzy: A. Szopa, D.T. Lembert); Body posture asymmetry differences between children with mild scoliosis and children with unilateral cerebral palsy, “Biomed Res.Int.” 2013, vol.2013, p.1-7 (A. Szopa); Postural pattern recognition in children with unilateral cerebral palsy, “Ther.Clin.Risk Manag.” 2014, vol.10, p.113-120 (A. Szopa); Gait Pattern Differences between Children with Mild Scoliosis and Children with Unilateral Cerebral Palsy, “PLOS One” 2014, vol.9, No.8, e103095, [6 pages] (A. Szopa). Publikowała również prace w polskich czasopismach, m.in. pt. Wzorce postawno-lokomocyjne dzieci z m.p.dz. a programowanie rehabilitacji, „Fizjoterapia Polska” 2007, vol. 7, nr 3, s.320-331 (K. Czupryna, A. Szopa, M. Płaszewski); Problemy posturalne dzieci z m.p.dz. na przykładzie niedowładów połowiczych, „Fizjoterapia Polska” 2008, Vol. 8, nr 3, s.253-259 (K. Czupryna, A. Szopa, J. Nowotny); Wpływ obciążenia zewnętrznego u dzieci ze skoliozami na zmiany kompensacji ciężarowej w warunkach statycznych oraz zachowanie się miednicy podczas, „Fizjoterapia Polska” 2008, vol.8, nr 4, s.436-444 (O. Nowotny-Czupryna, K. Czupryna, A. Brzęk, A. Kowalczyk, A. Szopa). Autorka i współautorka kilku rozdziałów w podręcznikach i monografiach międzynarodowych, kilkunastu rozdziałów w podręcznikach i monografiach polskich oraz kilku podręczników. Do najważniejszych należą podręczniki dla studentów fizjoterapii i fizjoterapeutów, m.in. Podstawy Fizjoterapii (pod red. J. Nowotnego 2004, 2005): Cz. 1 Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty praktyczne (współautorzy: J. Nowotny, K. Czupryna, K. Gieremek, O. Nowotny-Czupryna, E. Saulicz, A. Szopa), Cz.2 Podstawy metodyczne i technika wykonywania niektórych zabiegów (J. Nowotny, K. Czupryna, K. Gieremek, O. Nowotny-Czupryna, E. Saulicz), Cz.3 Wybrane metody fizjoterapii (J. Nowotny, K. Czupryna, K. Gieremek, O. Nowotny-Czupryna, E. Saulicz, A. Szopa), Podstawy kinezyterapii (J. Nowotny, AWF Katowice 1993), Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karela Bobathów (M. Matyja, ŚlAM 1998, 1999, 2000, AWF Katowice 2005, 2009), Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu (pod red. J. Nowotnego, współautorzy: T. Sz. Gaździk, E. Marszał, Z. Kazibutowska, G. Opala, K. Czupryna, O. Nowotny-Czupryna, Medipage, Warszawa 2006); Benchmark – wzorcowy opis kierunku fizjoterapia, [w:] Wielka Fizjoterapia, t.1 pod red. Z. Śliwińskiego, A. Sieronia, Wrocław 2014, s.20-28 (M. Grodner, Z. Śliwiński); Wczesna ocena ośrodkowych zaburzeń ruchowych, [w:] Wielka Fizjoterapia, t.1 pod red. Z. Śliwińskiego, A. Sieronia, Wrocław 2014, s.163-168; Kinezyterapia w wieku rozwojowym – zagadnienia wybrane, [w:] Wielka Fizjoterapia, t.2 pod red. Z. Śliwińskiego, A. Sieronia, Wrocław 2014, s.1-15 (A. Szopa); Koncepcja usprawniania neurorozwojowego NDT-Bobath. Nowe spojrzenie, [w:] Wielka Fizjoterapia, t.3 pod red. Z. Śliwińskiego, A. Sieronia, Wrocław 2014, s.124-138 (A. Szopa).

Jest recenzentem prac naukowych w czasopismach międzynarodowych: “Research in Developmental Disabilities”, “Pediatrics Research International Journal” (IBIMA), “Journal of Clinical Case Reports” (ICCR), “Journal of Spine” (OMICS), “Orthopedic Research and Physiotherapy”, “International Journal of Clinical Medicine Research” (AASCIT Journal), “Health Sciences Research” (AASCIT Journal), “American Journal of Biomedical Science and Engineering” (AASCIT Journal) oraz czasopism krajowych: “Polish Annals of Medicine”, „Zeszyty Promocji Rehabilitacji, Ortopedii, Neurofizjologii i Sportu” (IRONS).

Zaangażowana w działalność organizacyjną. Organizowała m.in. Podyplomowe Studium Neurorehabilitacji (1995), Śląskie Warsztaty Neurologiczne (2003) i wiele innych warsztatów terapeutycznych dla fizjoterapeutów i lekarzy specjalizujących się w dziedzinie rehabilitacji medycznej pn. „Rehabilitacja dzieci ryzyka”. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii.

Za działalność naukowo-dydaktyczną otrzymała m.in. Indywidualną Nagrodę Rektora AWF w Katowicach II stopnia za szczególnie ważne i twórcze osiągnięcia naukowe (1992); Zespołową Nagrodę Rektora AWF w Katowicach II stopnia za szczególnie ważne i twórcze osiągnięcia organizacyjne (1994); Zespołową Nagrodę Rektora Śląskiej Akademii Medycznej I stopnia w zakresie działalności dydaktycznej w roku akademickim 2005/2006 za opracowanie i redakcję podręczników pt. Podstawy Fizjoterapii i Podstawy kliniczne w dysfunkcjach narządu ruchu (2006); Zespołową Nagrodę Rektora Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach II stopnia za szczególne osiągnięcia dydaktyczne w zakresie kształcenia zawodowego na kierunku fizjoterapia (2008); Zespołową Nagrodę Rektora ŚlUM w Katowicach II stopnia w zakresie działalności organizacyjnej w roku akademickim 2010/2011 (2011); Zespołową Nagrodę Rektora ŚlUM w Katowicach II stopnia w zakresie działalności dydaktycznej za opracowanie programów kształcenia na studiach I i II stopnia stacjonarnych i niestacjonarnych na kierunku fizjoterapia (2012); Zespołową Nagrodę Rektora ŚlUM w Katowicach III stopnia w zakresie działalności organizacyjnej (2013); Zespołową Nagrodę Rektora ŚlUM w Katowicach III stopnia w zakresie działalności naukowej za cykl publikacji „Ocena funkcjonalna dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym (2014); Zespołową Nagrodę Rektora ŚlUM w Katowicach II stopnia w zakresie działalności organizacyjnej w roku akademickim 2013/2014 (2014). Za działalność zawodową na rzecz chorych otrzymała Odznakę Szkarłatnego Serca przyznaną przez Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem.

Mariusz Migała, Sławomir Jandziś

Opracowano na podstawie: Autoreferat Małgorzaty Domagalskiej-Szopa, http://sum.edu.pl/images/download/doktoraty/M.Domagalska-Szopa-autoreferat.pdf (dostęp 05.02.2018); Informacja o dr hab. Małgorzacie Domagalskiej-Szopa [w:] Ludzie Nauki, www. nauka-polska.pl (dostęp 06.02.2018); Artykuły w czasopismach naukowych.